Bali’ye Çocukla Gitmek İsteyenlere Tavsiyeler

Çocukla Bali, hatta bebekle Bali mümkün mü diye düşünenlere merhaba! Bu yazıda yaşları gayet küçük 2 çocukla gerçekleştirdiğimiz Bali seyahatini değerlendireceğim. Böylece “Bali’ye çocukla gidilir mi? Bali’ye bebekle gidilir mi? Bali’ye çocukla gitmek güvenli mi?” gibi sorulara cevap olabileceğimi düşünüyorum.

2018 yılının eylül ayında gerçekleştirdiğimiz Bali gezisinde büyük kızımız Ekin 3 yaşından 2 ay eksikti. Küçük kızımız Umay ise tam 7 aylıktı. Bu arada Bali’de gezerken bizimkiler kadar küçük 2 çocuklu başka aile görmedik. Hatta birçok kişiyi bize gülümseyerek bakarken yakaladık.

9 günlük tatilimiz bakıma muhtaç 2 çocuğa rağmen gayet verimli geçti. Hiçbir aksilik yaşamadık, planımızın tıkır tıkır işlediği bir gezi oldu. Elbette “daha iyi olabilirdi” dediğim noktalar var ama gösterdiğimiz büyük cesaretin yanında bunların lafı olmaz. Yazıda hepsini dile getireceğim.

Daha önceki “çocukla seyahat” yazılarında da belirttiğim gibi çocukla gezmenin doğasında kolaylık yok. Ama çocukları hayatımıza dahil ettiğimiz her noktada zorluklar var ve seyahatler de bu işin bir parçası. Çocukları 10 gün evde bırakma gibi bir şansımız yoksa, e çocuğumuz var diye Bali’yi es geçmek de istemiyorsak bu mücadele verilecek; başka seçenek yok.

Çocuklu bir Bali gezisi bir Avrupa tatili gibi konforlu ve steril olmayacak; ama gezinin vaadettiği tecrübeler ve sunduğu manzaralar Avrupa’da edineceklerinizden çok daha farklı olacak. O yüzden bu noktada kendinize sormanız gereken şey: Bali’ye gitmek için ne kadar motivesiniz? 

Bizim ekibimiz 2 uslu çocuk, çok yardımcı bir baba ve çok hevesli bir anne idi. Ben günün sonunda çok eğlendiğimizi düşünüyorum ve iyi ki gitmişiz diyorum. Seyahat etmeye benim kadar meraklı olmayan eşim de aynı şekilde düşünüyor.

Şuraya hevesli bir anne çizelim…

Kısacası eğer çocukla seyahat etmek fikri size sıcak geliyorsa, kendinize ve çocuklarınıza güveniyorsanız atlayın gidin. Bali harika bir yer. Ama biraz realist olmak gerekirse de rahatına düşkün ailelere, düzeninin bozulmasından rahatsız olacak kişilere çocukla Bali’ye gitmelerini çok tavsiye etmiyorum. Çünkü bu destinasyonun kendine göre birtakım zorlukları da var.

Kolaylıkları ve zorlukları “Bali” özelinde değerlendirip bebekle veya çocukla Bali’ye gideceklerin karşılaşacağı problemlerden bahsedelim mi?  Problemlere benim nasıl çözümler bulduğumu da anlatayım.

Mesafe

Öncelikle Bali bize uzak bir destinasyon olduğu için uzun bir yolculuğu göze almak lazım. Biz İzmir’den hareket ettik ve önce İstanbul’a uçtuk. Oradan henüz Bali’ye Türkiye’den direkt uçuş olmadığı için (önümüzdeki aylarda olacakmış) Singapur’a uçtuk ve Singapur’dan Bali’ye geçtik.
Kapıdan kapıya 24 saati buldu tüm bu yolculuk. Dönüş uçağımız ise Singapur değil Jakarta’dan aktarmalıydı.

Böyle uzun bir yol standart bir yetişikin için bile yorucu ve zor olacaktır. Kaldı ki 2 çocukla onların eşyalarını ve ihtiyaçlarını düşünerek hareket etmek bir miktar daha zor. Uçakta biz hiç sorun yaşamadık, çocuklar da hem giderken hem dönüşte mışıl mışıl uyudular. Sadece yorulmuş olduk.

Uçakta giderken kullandığımız seyahat minderi ile çocuklar business class konforunda gitti. Gözatmak için bu linke tık tık Kiddygo_tr ye teşekkürler.

Bali’de çocuklar ne yer içer?

Annelerin en hassas olduğu konulardan biri bu olmalı! Ben de çocuklarım zayıf olduğu için yemek konusunu çok kafaya takan biriyimdir aslında, ama Bali bu konuda her yer kadar elverişli.

Bali konsept kafelerin çok olduğu bir yer, biz kahve içerken Ekin de kek yedi mesela

Bali’de 3 öğün tüketilen en meşhur şey pilav. Tabii ki bizim tereyağlı tane tane pirinç pilavımız gibi beklemeyin ama çocuğunuz bir gurme değilse aç kalmayacağını düşünüyorum. Ayrıca makarna, patates, pizza gibi hayat kurtarıcıları her yerde bulabiliyorsunuz.

Bali’ye has “Nasi Goreng”, “pilav kızartması” olarak Türkçe’ye çevirebileceğim yemeği mutlaka deneyin derim. Yumurta ile kavrulmuş pilavın içine havuç, soğan gibi bazı sebzeler koyuyorlar. Bence gayet besleyici. Aynısının makarnalısı da var ve onun ismi “Mie Goreng”.

İşte karşınızda “Mie Goreng”. Yumurtasını yese kardır 🙂

Tavuk şişin üzerine fıstıklı bir sos döküp servis ettikleri “Chicken satay” de bir denenebilir, belki damak tadınıza uyar.

“Benim çocuğum bunların hiçbirini yemez” diyenler daha önceden yazdığım ve yazarken çok eğlendiğim “seyahatlerde bebek beslenmesi”  isimli yazıma göz atabilirler.

Ekin’e 2 yaşına kadar gezdiğimiz 15 ülkede hep yemek pişirmiştim. Bu tatilde ise 3 yaşına yaklaşmış Ekin’e yemek yapmadım, artık ne bulursa onu yesin istedim. Evden götürdüğümüz yolluklar ve kuru yemişler de epey iş gördü.

7 aylık Umay ise anne sütü ile beslendi. Buldukça muz, avokado gibi meyvelerle takviye yaptım. 9 gün çorba veya yoğurt yememesini dert etmedim.

Tabii ki çocuklarla sokak yemeği asla yemedik, açık su içmedik. “Bali belly” denilen sindirim sistemi rahatsızlığından korunmanın en etkili yolu bu.

Bali’ye giderken aşı olmalı mı?

Biz herhangi bir aşı yaptırmadık. Bu siteden mutlaka kontrol edin ama bizim gittiğimiz tarihte Bali’de sıtma riski yoktu.

Bali güvenli mi?

Kesinlikle evet. Bali dünyanın en turistik yerlerinden biri, ideal bir balayı rotası. Tabii en lokallerin yaşadığı kuytu yerlerini bilemiyorum ama adanın genel turistik yerlerinde korkacak bir şey yok. Halk saygılı ve yardımsever. Herkes güleryüzlü ve mutlu görünüyor. İnanın Barselona’da daha tedirgin gezmiştim her an kapkaça maruz kalabilirim diye.

Bali çocuk dostu bir yer mi?

Vallahi bebekle Singapur veya Danimarka gibi ülkelere gittikten sonra tabii ki de Bali’nin çok çocuk dostu olduğunu düşünmüyorum.

Bebek arabasını Bali’de kullanmak çok zor. Ama Ubud ve Seminyak gibi şehir merkezlerinde ve bazı tapınaklarda kullanabilirsiniz.  Kaldırımlar bozuk düzük, bazen de motorlar park etmiş olabiliyor ama Türkiye’de de yollar böyle değil mi zaten? Yine de ben hafif bir baston pusetin götürülmesi gerektiğine inanıyorum.

Biz 2 bebek için 1 bebek arabası, 2 de kanguru götürdük. Kanguru birçok noktada hayat kurtarıcı olsa da sıcakta epey terlediğimizi itiraf etmem lazım. Yine de onsuz olmazdı.

Restoranlarda genelde mama sandalyesi bulunuyor. Bazı yerlerde çocuklara boya kalemi filan getiriyorlar.

Bali’ye kendi araba koltuğunuzu veya bebek arabanızı, küvetinizi veya başka bebek malzemelerinizi götürmek istemezseniz oradan kiralayabileceğiniz Balibabyhire sitesini inceleyebilirsiniz.

Bu tatilde bizim Ekin tuvalet eğitimini tamamlamıştı, ama klozetlere tam da adapte olmuş değildi. O yüzden tuvalet adaptörü de bizimle gezdi. Umay için ise bebek bezlerini Türkiye’den götürdüm. Orada da vardır belki ama böylesi bana daha kolay geliyor.

Bali’de havuzlu villalar ve oteller çok yaygın. Yeni yürüyen bebekler için bu kısımda çok dikkatli olmak gerekecektir.

Bali’de bebekle veya çocukla gezmek kolay mı?

Kolay veya zor, Avusturalyalı aileler coğrafi yakınlıktan ötürü hep Bali’de tatil yapıyorlar. Yani Bali, çocuk misafirleri ağırlamaya alışkın bir yer. Tabii biz Avustralyalı’lar gibi Bali’ye gidip otel tatili yapmıyoruz (ülkemizde alası var), veya sörf odaklı da değiliz. Biz genelde kültür turu için gidiyoruz; pirinç tarlaları ve tapınaklar ana ziyaret noktalarımız oluyor.

Pirinç tarlalarında gezerken zemin dar ve çamurlu olabiliyor. Pirinçlerin içine düşmesin diye genelde kucakta taşıdım 🙂

Müsait yerlerde inip kendisi de dolaştı tabi

Kültür turu yaparken de işin güzel yanı; arabalı şoförler sizi gelip otelinizden alıyor, gezdirip otelinize bırakıyorlar. Çocuk için taşıdığınız malzemeleri arabanın bagajında tutuyor olmak, klimalı arabada gezmek gayet kulağa hoş geliyor.

Diğer yandan arabada durmayı sevmeyen bir çocuğunuz varsa bu pek kolay bir gezme yöntemi olmayabilir, çünkü Bali’de haritada kısa görünen mesafelere ulaşmak çok uzun sürebiliyor. Bazı noktalarda çıldırtıcı trafik olabiliyor. Yani arabanın içinde çok zaman geçiyor ve bu durum çocuklar için sıkıcı olabilir.

Ayrıca arabalarda genelde çocuklar için araba koltuğu bulunmuyor. Talep üzerine ekletebiliyorsunuz. Bali’de tek elle bebek tutup tek elle motorsiklet kullanan kadınlar gördükten sonra çok da anlamlı gelmedi bizim bu konudaki hassassiyetimiz.

Bali büyük bir ada. Daha kolay gezebilmek için tek bir merkezde değil, birkaç farklı yerde konaklamanız gerekecektir. Biz gezinin 6 günlük Bali adası kısmında 3 farklı otelde kaldık. Tabi bu eşyaları topla kaldır kısmı biraz zahmetli olsa da bavulları taşımaya şoförler ve otel personelleri yardımcı olduğu için çok da zorlanmadık. Otel değiştirmek aslında gezeceğimiz yerlere yaklaşmak açısından işimize geldi.

Bali’de yapılacak aktivitlere çocuklar engel olmuyor mu?

Bali’de neler yapılabileceğini başka yazılarda da belirteceğim ama şimdiden söyleyeyim, Bali’de yapılacak çok fazla şey var. İsteyen yan gelip yatar, isteyen maceradan maceraya koşar. Çocukla gitmek demek bu maceraların bazılarından vazgeçmek anlamına gelebilir. Örneğin yanardağ tırmanışı, rafting,  bazı ulaşımı zor şelaleler…

Ama yine de yapılacak pek çok aktivite var. Çocukla çok yorucu olmayan bir rota bile çizseniz Bali’yi genel anlamda görmüş olursunuz.

Ben kendi planımdan çok memnun kaldım mesela, bir sonraki yazımda onu ayrıntılı olarak paylaşacağım. İlgimi çeken birçok şeyi gerçekleştirdim. En öne çıkan tapınakları gördüm, pirinç tarlalarına girdim çıktım, Bali özelliklerini yansıtan bir otelde konakladım, Bali’nin yeşilliğine uzanan salıncaklara bindim, dans gösterisi izledim, güneşi bir beach clubda bile batırdım.

Merdivenli bir tapınak ziyaretinde kangurular kurtarıcımız oldu. Kullandığımız markalar çok soruluyor, okumak için tık tık

Çocuklar kucağımızda 8,5 km lik “Campuhan Ridge Walk” trekking rotasını tamamladık. Bitirdiğimizde içimizi bir zafer duygusu kaplamıştı 🙂

Çocuklar olmasaydı daha fazla masaj yaptırabilirdim, belki bir “healer”a gidebilirdim, alışverişe daha uzun zaman ayırabilirdim… Ha bir de şelalere gitmek güzel olabilirdi.

Bali’de çocukların ekstra hoşuna gidebilecek yerler de var, örnek vermek gerekirse:
Ubud Merkezindeki maymun ormanı
Bali safari park
Bali zoo
Mason Elephant Park Lodge

Biz Endonezya seyahatimizin 6 gününü Bali adasına, 3 gününü de Gili Air adasına ayırdık.
Gili Air; içinde hiç motorlu taşıt işlemeyen, bisiklet ve at arabası ile ulaşımın sağlandığı, her terafı kumsal olan bir ada. Bence çocuklu sakin tatile çok uygun. Denizi ise daha çok şnorkel yapmalık. Ayrıntıları anlatacağım.

Bali pis bir yer mi? Çocuklar için hijyenik mi?

Endonezyalılar, en azından Bali’dekiler ve Gili Air’dekiler çok sıcak kanlı insanlar (Lombok adasının halkına pek bayılmadım). Çocuğunuzu kucaklarına almaktan çekinmiyorlar, bunun için izin alma ihtiyacı da duymuyorlar. Ben iyi niyetlerini bildiğim için ses çıkarmadım ama hijyen takıntısı olan biri bundan rahatsız olabilir.

Onun dışında Bali için pis diyemem. Singapur kadar steril olmasa da Bangkok’tan  filan çok daha temiz geldi bana.

Bali’de çok sinek böcek var mı?

Tropikal bir yere gidiyorsanız bol miktarda kertenkele görmeye, sivrisinekler tarafından ısırılmaya hazırlıklı olmak lazım.

Ben Ubud’da kaldığımız akşamlar çocuklara uzun kollu badi ve uzun pantolon giydirip açıkta kalan yerlerine lavanta yağlı su sıktım. Gece uyurken de cibinliğin altında yattık. Önemli bir ısırık olmadı.

Bali’de Çocukları Nasıl Giydirmeli?

Bali’de hava genelde sıcak, ama bunaltıcı değil. Kanguru ile gezince durum değişse de ben çok beğendim havasını 🙂
Bu arada Bali’de ıslak ve kuru sezon olmak üzere 2 mevsim var. Biz kuru sezonun sonunda Bali’deydik. Haziran ve eylül arası  kuru sezona tekabül ediyor. Ama özellikle temmuz ve ağustos ayları çok kalabalık oluyormuş. Birçok yerde eylülün çok ideal olduğu yazıyordu, hakikaten de biz oradayken hava koşulları çok iyiydi.

Geceleri serin olabiliyor, bazı dağlık yerler de öyle. O yüzden yanınızda mutlaka uzun kollu bir şeyler bulunsun. Yağmurluk da iyi fikir, çünkü tropikal iklime güven olmuyor ne zaman giderseniz gidin.

Çocuklarla Bali’ye giderken yanımıza hangi ilaçları almalıyız?

Bu noktada eczacı olduğumu hatırlatıyorum, ama birçok anneye göre de az pimpirikli sayılabilirim diye düşünüyorum.
Öncelikli olarak ateş düşürücü ve ateş ölçer mutlaka yanıma alıyorum.
Bali’ye giderken sinek ısırıkları için antihistaminik (kaşıntı giderici) bir krem de yanıma aldım.
Isırığı önleme amaçlı lavantalı su hazırladım.
Bali belly gibi ishalli bir rahatsızlık olursa diye probiyotik attım çantaya.
Normalde hiç sürmem ama orada pişik olurlarsa diye pişik kremi de bizimle Bali’ye geldi.
Bu kadar. Çok şükür ki hiçbirini kullanmadan geri geldik.

Çocuklara yazık oldu mu?

Hep derler ya, “çocukları götürme oralara, rezil olacaklar” veya “biz çocuklara kıyamıyoruz” vs… Ben bu düşüncelere kendi ailem için pek katılmıyorum. Ben mi öyle alıştırdım yoksa tesadüfen mi denk geldi bilemiyorum ama kızlarım farklı ortamlara adapte olabilen tipler.

Bizim çocuklara yazık oldu mu derseniz, bence sıcakta onları taşırken esas BİZE yazık oldu. Çocukların keyfi gayet iyiydi. Yani çocuklara kıyamayacağım bir durum yoktu; aksine 9 gün boyunca anne babalarının koynunda gezdiler, bu yaşta mis gibi yerler gördüler, harika fotoğrafları oldu. Benim 33 yaşında öğrendim “gecko” hayvanını Ekin 3 yaşında öğrendi.

Belki bana yazık olmuştur ha, ne dersiniz?

Bu arada “Gecko”, bir çeşit kertenkele imiş. Çok kendine özgü bir sesi, ötüşü var ve Bali’de geceleri onların sesini mutlaka fark ediyorsunuz. Biz de çocuklara Bali’den hatıra kitabı seçerken Gecko ile ilgili olana karar kıldık, çünkü “gee – kooo” sesi tatilimizin fon müziğiydi diyebilirim 🙂

Bali tatilinde sadece Ekin’in az yemesi beni biraz üzdü, ama zaten Ekin her yerde iştahsız bir çocuk. Onun yeme düzenine göre hareket ettiğimizde esas evde kaldığımıza pişman oluyoruz.

Umay ise devamlı yanyana olduğumuzdan anne sütüne doydu. Normalde çalıştığım için daha az sıklıkta emiyordu. Biz birlikte olduktan sonra Mars’a da gitsek fark etmezdi sanırım, her daim mutluydu.

Bütün bu zorluklara rağmen biz Bali’yi çok sevdik ve güzel anılarla ayrıldık. Uzun bir süre evde oluruz sanırım ama gerçekten çok isteyen yaparmış, bunu anladık. Peki siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Bebekle Bali’ye gider miydiniz?

Yazılarımın devamından haberdar olmak için email listeme kaydolabilir, Instagramdan ve Facebook sayfamdan beni takip edebilirsiniz.